วัดปากน้ำฝั่งเหนือ

คำว่า "พระ" เป็นคำที่ใช้ประกอบหน้าคำอื่นแสดงความยกย่อง คำว่า "พุทธ" แปลว่า ตรัสรู้เองไม่ใช่ผู้อื่นทำให้ความหมายถึง พระสัมมาสัมพุทธเจ้านั่นเอง คำว่า "ศาสนา" แปลว่า คำสอน ดังนั้นความหมายโดยรวมของคำว่า พระพุทธศาสนา คือ คำสอนของพระสัมมาสัมพุทธเจ้าซึ่งเป็นผู้ตรัสรู้เองไม่ใช่ผู้อื่นทำให้รู้ หลักคำสอนสำคัญของพระองค์ว่าด้วยเรื่องพระรัตนตรัย ได้แก่ พุทธรัตนะคือพระพุทธ ธรรมรัตนะคือพระธรรม และสังฆรัตนะคือพระสงฆ์ พระรัตนตรัยมี 2 ประเภทคือ พระรัตนตรัยภายในซึ่งมีอยู่ในตัวของมนุษย์ทุกคน เป็นสรณะคือที่พึ่งที่ระลึกอันสูงสุดที่ช่วยให้พ้นทุกข์ได้ และพระรัตนตรัยภายนอกอันเป็น สื่อที่ช่วยให้เข้าถึงพระรัตนตรัยภายใน ได้แก่ พระสัมมาสัมพุทธเจ้า พระธรรมคำสอนของพระองค์ และพระสงฆ์สาวกของพระองค์ โดยสรุปพระพุทธศาสนา คือ คำสอนของพระสัมมาสัมพุทธเจ้าว่าด้วยเรื่องพระรัตนตรัยซึ่งเป็นสรณะคือที่พึ่งอันเกษมที่ทำให้พ้นทุกข์ได้ และในพระธรรมคำสอนอันหลั่งออกมาจากพระรัตนตรัยภายในนั้นกล่าวถึง "อริยสัจ" อันเป็นความจริงของชีวิต แนวทางการดำเนินชีวิตที่ถูกต้อง เพื่อประโยชน์สุขของมนุษย์แต่ละคนตลอดจนมวลมนุษยชาติ คำว่า "พุทธศาสนา" ปรากฏครั้งแรกในวันที่พระ มณโคดมสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงแสดงธรรมเรื่องโอวาทปาฏิโมกข์แก่พระอรหันต์ 1,250 รูป ที่มาประชุมกันโดยไม่ได้นัดหมายในวันเพ็ญเดือน 3 หรือที่ชาวพุทธรู้จักกันในนามวันมาฆบูชา โอวาทปาฏิโมกข์เป็นพุทธประเพณีที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทุกพระองค์ทรงแสดงเหมือนกัน เช่น พระวิปัสสีสัมมาสัมพุทธเจ้า เป็นต้น